GELUIDEN VAN KOBAÏA

Kobaïa de planeet, Zeuhl de muziek en Magma het medium.

Anno 1969 krijgt een klassiek geschoold drummer een visioen: een planeet in een ver melkwegstelsel met de naam Kobaïa doemt op. Het volk van deze planeet leeft er vredevol en behandelt elkaar met liefde en respect. De aardling leert in dit visioen dat de vernietiging van de aarde nabij is. Hij moet de wijsheid verkondigen van Kobaïa, voor het te laat is. Klanken en tonen worden muziek en zo ontstaat Zeuhl, wat “hemels” betekent in de taal van de planeet Kobaïa. Zeuhl wordt de muziek van Magma, muziek voor een aarde in verval, muziek met alle gezangen en vocalen in het Kobaïaans, de nieuwe taal van Magma. De muziek is zo expressief dat de rode draad van de reis steeds duidelijk blijkt.

Deze drummer is Christian Vander, zoon van jazzpianist Maurice Vander. Op dertienjarige leeftijd krijgt Christian Vander zijn eerste drumstel van niemand minder dan Chet Baker. Na klassieke muzikale studies en beïnvloed door John Coltrane, Carl Orff én het immer aanwezige visioen van Kobaïa richt hij in 1969 Magma op in Parijs. Magma wordt het medium om de visioenen van Vander tot uiting te brengen. Menig album volgt, de line-up wisselt maar één ding blijft tot op heden overeind: de Zeuhl met Christian Vander als steeds weerkerende en drijvende kracht. Zeuhl is geen progrock. Zeuhl is niet psychedelisch, Zeuhl is niet klassiek, Zeuhl is geen jazz. Toch is Zeuhl dat wel, maar dan beter, anders en meer vernieuwend. De muziek omvat complexe structuren, zowel in ritme als melodie. De muziek is repetitief, hypnotisch en vormt samen één geheel dat steeds het verhaal vertelt van Kobaïa. De bezetting is veelkoppig en nooit saai: buiten drum, gitaar en bas heeft deze groep een meer uitgebreid instrumentarium gekend doorheen de jaren zoals vibrafoon, saxofoon, fender rhodes, piano, synthesiser, organ, klassiek geschoolde zangers en zangeressen en ga zo maar door.

Het is begrijpelijk dat de line-up verandert doorheen de jaren: Christian Vander is een perfectionist. Elke noot, elk ritme en het samenspel moeten perfect zijn, anders is het album of de live performance niet compleet. Dit vergt technische en muzikale kennis, doorzetting, discipline en werkbereidheid van de muzikanten.

Magma is vooral een liveband en nog steeds steengoed. Ondergetekende had het geluk de groep reeds 4 keer te mogen aanschouwen in de huidige bezetting, zijnde:

• Stella Vander (in het Kobaïaans: Tauhd Zaïa) – zang, percussie (ex-vrouw van Christian Vander)
• Isabelle Feuillebois ( in het Kobaïaans: Enör Zankha) – zang, percussie (huidige vrouw van Christian Vander)
• Hervé Aknin – zang, percussie
• Benoit Alzaiary – Vibrafoon
• James Mac Gaw (in het Kobaïaans: Staiïs Ësslëhnt') – gitaar
• Bruno Ruder – Fender Rhodes
• Philippe Bussonet ( in het Kobaïaans: Gëhnohr Dügohnn') – bas
• Christian Vander (in het Kobaïaans: Zebëhn Straïn dë Geustaah), drum, zang

Momenteel werkt de groep aan nieuw materiaal voor een volgend album en dat hoor je tijdens hun live performances. Nummers die nog niet op album verschenen, worden steeds verder uitgewerkt. Zoals een goede wijn moet rijpen, zo krijgen de nieuwe nummers bij elk concert steeds meer vorm en diepgang tot ze goed genoeg zijn om op album te verschijnen.

Enkele pareltjes van albums uit het verleden van deze zeer vernieuwende groep zijn:

Kobaïa (1970)

1.001 degrees centrigades (1971)

Mekanik Destruktiw Kommandoh (1973)

Kohntarkosz (1974)

Üdü Wüdü (1976)

Attahk (1978)

Kohntarkosz Anteria (K.A.) (2005)

Emehntehtt-Re (2009)

Dat de groep vernieuwend is geweest voor de hedendaagse muziek is een understatement. Sinds Magma zijn Zeuhl op de aarde losliet in 1970 met het album Kobaïa, volgden ontelbare groepen in de Magma voetsporen. Vandaag de dag telt onze planeet ontelbare Zeuhl-projecten, van het hoge Noorden tot in Japan en terug. Zelfs ons belgenlandje kent Magma adepten: voor zij die Aranis kennen (een hedendaags Antwerps akoestisch chamber rock ensemble), weet vanaf nu waar deze groep onder meer zijn mosterd haalt. Ook Univers Zero, een op hun beurt vernieuwende (Belgische) groep, brengt met hun nieuwe stijl “rock in opposition” sinds de jaren '70 van vorige eeuw een variant op Zeuhl. 

Christian Vander werd ooit door Rolling Stone Magazine verkozen tot beste drummer aller tijden. Ondertussen is Christian Vander 63 aardjaren oud. Echter: spiermassa, topconditie en muzikale begaafdheid maken van Vander nog steeds één van de meest spectaculaire drummers om live bezig te zien. Laat ons daarom hopen dat Vander nog vele jaren beschoren is en dat Magma nog vele nieuwe albums mag kennen. Christian Vander is daar alvast van overtuigd. Dat getuige een leuze die hij ooit schreef over de groep: “A la vie, à la mort et après”.

Voor meer informatie over de groep kan je terecht op volgende links:

http://www.seventhrecords.com/

http://www.myspace.com/magmaofficial

http://kohntarkosz.blogspot.com/